top of page

O Rasie Akita

Historia rasy

Podczas poszukiwania informacji na temat rasy, na jednej ze stron www znalazłam interesującą wzmiankę. Dotyczyła ona pochodzenia akit. Określała, iż psy te należą do jednej z najstarszych ras świata. Znaleziono bowiem rysunki wyryte w skałach z ich podobizną wyglądające jak współczesne akity, które pochodziły sprzed 5.000 lat.

Rasa ta została utworzona oficjalnie w 2000 r. Wywodzi się ona od japońskich akit, wywożonych po II wojnie światowej do USA, gdzie w procesie hodowlanym uzyskano zupełnie nową rasę, nazwaną amerykańską akitą.

UŻYTKOWOŚĆ

Przodkowie akit służyli do polowań na grubą zwierzynę, a udokumentowana historia rasy rozpoczyna się w wieku VII. Wtedy zmuszony do banicji przed cesarzem Japonii jeden z jego rycerzy znalazł schronienie w prowincji Akita. Postanowił tam stworzyć najsilniejsze i najwaleczniejsze psy.

Te cechy pierwotne, które pomogły przetrwać i przyczyniły się do takiej popularności w kraju kwitnącej wiśni, są obecne i cenione u współczesnych przedstawicieli Akit.

W barwnej historii Japonii istniało kilka ras, ale Akita jest największym psem pod względem rozmiaru i wagi. Dane uzyskane z badań nad rodzimymi zwierzętami (rodzimymi w Japonii ;) ) udomowionymi wskazują, że Akita pochodziła z kontynentu, zanim został on rozdzielony przez Morze Japońskie, podczas gdy orientalny typ psa, jak Shiba, prawdopodobnie przybył na teren dzisiejszej Hiroshimy z Chin i Korei, wraz z osadnikami z Azji. Dane biochemiczne z badań wykonanych przez p.Hamanakę (Wydział Biochemii Uniwersytetu w Tokio) pokazują, że u psów: Akita, Hokkaido i Chow występują wspólne cechy inne niż u psów: Shiba, Kai, Sikoku, Tosa i Pekińczyków.
Nazwy kilku ras psów pochodzą od nazw rejonów Japonii - Akita, Hokkaido, Kishu, Shiba, Kai i Sikoku. W języku japońskim słowo "inu" oznacza psa, dlatego często nazwy są dwuczłonowe Akita Inu, Shiba Inu itp. Wszystkie w/w psy mają pysk typowy dla Akity, proste uszy i kręcony ogon. Panuje przekonanie, że japońskie psy posiadają cechy charakterystyczne, związane z pojęciem ducha, posłuszeństwa, lojalności i odwagi.
Piąty szogun Tokugawa, Tsunayoshi, w czasie, gdy stolicą Japonii było Edo (1615-1867), znany był jako Psi Szogun Tsunayoshi, ze względu na swoją litość dla istot żywych. Sceny z polowań na niedźwiedzie, namalowane również w tamtym okresie, także ukazują japońskie psy z prostymi uszami, kręconym, niekiedy sierpowatym ogonem.
Do roku 1854 granice Japonii były zamknięte dla obcokrajowców, ale od tego czasu ludzie i zwierzęta migrowały, szczególnie na wyspę Sikoku. "Importowane" psy, takie jak mastiff, pointer, bernardyn, owczarek niemiecki etc., zostały skrzyżowane z miejscowymi rasami. Stąd powstały rasy takie jak Tosa-inu, pies walczący.
Właściciel zamku w Odate był całkowicie oddany walkom psów, dlatego też psy walczące stały się popularne i popyt na duże i mocne psy rósł w latach 80-tych XIXw. Niektórzy hodowcy krzyżowali Akitę z Tosa, próbując wyhodować lepiej walczące psy.


Dokładne pochodzenie i rodowód rasy pozostają po dziś dzień nieznane. Jedna z koncepcji głosiła, że rasa powstała w XVII w. Żyjący na wygnaniu, w prowincji Akita, w północnym rejonie wyspy Hoshu, japoński arystokrata, postanowił wyhodować odważnego, silnego psa myśliwskiego. Wyhodowany pies był jednak mniejszy od dzisiejszej akity. Były to psy elitarne. Jedynymi właścicielami i hodowcami akit mogli być tylko japońscy shoguni. Sposób opieki nad psami tj. zarówno pielęgnacja, jak i żywienie, był opisany w ściśle przestrzeganych i chronionych dokumentacjach. Świadczy to o dużym poważaniu, jakim cieszyły się psy tej rasy. Stanowiły wielką wartość, można by rzec, cieszyły się swoistym kultem, jaki nie oddawano żadnemu innemu psu.

W XIX w zaczęto wykorzystywać akita do walk psów. Pod koniec XIX wieku (około 1897 r.), chcąc uatrakcyjnić przebieg "zawodów" rozpoczęto krzyżowanie akit z innymi japońskimi psami bojowymi m.in. tosa inu. Rezultatem takiej krzyżówki było uzyskanie agresywnego psa o imponujących rozmiarach. Doprowadziło to niemal do wyginięcia akit. W obronie czystości rasy wystąpił burmistrz miasta Odate, Mr Shigeie Izumi. W 1900 r. dwa psy tej rasy zostały zaprezentowane Imperatorowi Taisho, zaś w 1914 r. na wystawie Taisho. Opinia publiczna poparła ruch na rzecz obrony czystości rasy i już w 1919 r. zatwierdzono ustawę o zachowanie czystości rasy. W rok później Dr Shozaburo Watase dokonał na terenie Odate przeglądu pogłowia psów, jednakże na skutek dużej liczby różnych rodzajów psów nie był on w stanie wyodrębnić psa, który zachowałby właściwe dla rasy cechy. Wyniki przedstawione zostały w pracy "Pochodzenie Psów Japońskich", a także na Zebraniu Towarzystwa Zoologicznego w 1922 r. Ponownie powrócono do tego tematu w pracy "Historia utrzymania czystości rasy psów japońskich" Mr Hiroshi Saito.

W 1927 r. opracowano standard Akiho. W roku 1931 ponownie przeprowadzono przegląd pogłowia psów pod przewodnictwem Dr Tokio Kaburagi, zaś w 1931 r. zmieniona została nazwa na Akita dog. Do hodowli wykorzystano psa King-Go, sukę Matsukaze Pan Shigeichi Izumi, suki Pana Ichinoseki, suki Pana Aoyagi, Psy i suki Pana Tatayama.

Kres walkom psów został położony w 1931 r., kiedy to oficjalnie uznano akitę za "narodowego psa Japonii", zabraniając jednocześnie wywozu tych psów z Japonii. Podczas II Wojny Światowej rasa nieomal wyginęła. Dlaczego? Otóż z powodu wielkich braków żywności, każdą osobę dokarmiającą psa uznawano za zdrajcę. Utrzymanie tak dużych psów było zbyt kosztowne i nie mogło się odbywać kosztem życia czy zdrowia ludzkiego. Psy wykorzystywano na mięso i skóry. Wojnę przetrwało około tuzina psów tej rasy. Powojenna hodowla była także trudna, gdyż niedożywione psy słabo się rozmnażały, wiele padło na nosówkę i inne psie choroby, wiele było obciążonych wadami rozwojowymi .

Pierwszym psem sprowadzonym do Stanów Zjednoczonych był podarowany Pani Hellen Keller w lipcu 1937 r. od Pana Ichiro Ogasawara (późniejszego przewodniczącego Akiho) pies Kamikaze-Go (Pana Takichi Takahashi), który jednak padł wkrótce na nosówkę. W dwa lata później Pan Ogasawara podarował Hellen Keller kolejnego psa Kenzan-Go, starszego brata Kamikaze-Go, urodzonego w domu Pana Eijiro Kanazawa z Odate. Po wojnie wzrosła popularność akit na arenie międzynarodowej. Przyczynili się do tego żołnierze amerykańscy, którzy wracając do kraju przywozili ze sobą te wspaniałe psy.
W tym czasie pies Kongo-Go wygrał wystawę JKC zaś pies w podobnym typie wygrał na pokazie Akihoco spowodowało wzrost zainteresowania tą rasą szczególnie od końca lat 40-tych do połowy 50-tych. Psy lini Kongo-Go były duże, mocno zbudowane i majestatyczne, jednak ich wygląd odbiegał od tych, którymi zainteresowali się hodowcy japońscy. Z czasem wygląd zewnętrzny akit promowanych w Stanach Zjednoczonych odbiegł od wyglądu tych hodowanych w Japonii.

Akita to symbol psiej wierności-na dobre i złe. Są to psy "zakochane" w swoich właścicielach, wierne im do końca. Przykładem tego może być historia Hachi-Ko, psa dzięki któremu świat dowiedział się, że istnieje stworzenie (niestety nie człowiek, a pies), dla którego pojęcie miłości, oddania i wierności to nie puste słowa, a sens życia.

 

Japońska literatura przedstawia akitę jako psa starego i rodzimego, z posiadaniem którego wiązały się określone wierzenia. Ten kto nie mógł pozwolić sobie na tego psa (mogła je posiadać arystokracja) musiał zadowolić się jego podobizną. Małe posążki z drewna, przedstawiające akitę, wykonywane przez japońskich rzeźbiarzy, stanowiły atrakcyjne, świąteczne podarki przynoszące szczęście. Były symbolem posiadania. Wiązały się z nimi określone wierzenia przekazywane z pokolenia na pokolenie. I tak, otrzymywała je narzeczona w dzień ślubu, dla niej była to maskotka przynosząca szczęście. Posążek akity, położony zaś przy rodzącej kobiecie miał zapewnić bezproblemowy przebieg porodu. Podarowany niemowlęciu, mały posążek był symbolem późniejszej siły, zdrowia i inteligencji obdarowanego. Figurka zawieszona nad kołyską dziecka miała go chronić przed złymi snami.

Akity uważane były za narodowe psy Japonii, których istnienie w okresie II wojny światowej było zagrożone. Rasa była na wyginięciu. Po 1945 roku akity, jako specyficzne "prezenty" od Japończyków, trafiały do Stanów Zjednoczonych. Tam zaczęły tworzyć się różnice w typie akit tam hodowanych i rozmnażanych, a akitami japońskimi. Różnice dotyczyły budowy jak i umaszczenia psów. Do końca '99 roku w zasadzie możliwe było rozmnażanie obu typów tzn. dobierając akitę w typie japońskim z akitą w typie amerykańskim. Obecnie, po podziale, taki dobór par jest niedopuszczalny ze względu na różną kwalifikację obu ras.

Dlaczego Akity i Duże Japońskie Psy?

W grudniu 1999 roku Związek Kynologiczny dokonał podziału Akit na:

* akity w typie japońskim oraz
* akity w typie amerykańskim, które nazwano Dużymi Japońskimi Psami

Hachi-Ko

Hachi-Ko, szczeniak rasy akita inu, urodził się w 1923 r. Jego właścicielem był profesor tokijskiego uniwersytetu, Eisubaro Ueno. Otóż, gdy Hachi-Ko wyrósł nieco z wieku szczenięcego, jego zwyczajem stało się codzienne odprowadzanie swego pana na mały placyk przed stacją Shibuya. Powracał tego samego dnia, około godziny czwartej po południu, aby powitać powracającego z pracy pana. Każdego dnia pan i pies, bez względu na pogodę, rozstawali się i witali na placu przed stacją. Wydawało się, że nic nie jest w stanie zakłócić harmonii, jaka panowała pomiędzy nimi. Jednakże w 1925 roku, kiedy to pies miał 18- miesięcy, Hachi-Ko, jak zwykle pożegnał swojego pana wsiadającego do pociągu, lecz na próżno wypatrywał jego powrotu o czwartej po południu. Otóż Eisubaro Ueno zmarł w miejscu pracy. Wiedzieli o tym wszyscy, ale nikt nie potrafił, nie umiał wytłumaczyć tego psu, który powracał codziennie na placyk przed stacją, wypatrując w drzwiach dworca ukochanego pana. Trwało to 9 lat, aż do śmierci psa. Codziennie, przez ten okres, pies powracał na miejsce, w którym pożegnał pana po raz ostatni. Życzliwi ludzie opiekowali się nim i żywili go, on jednak wszystkie oznaki troski przyjmował z całkowitą obojętnością. Nikt nie potrafił zastąpić w jego psim sercu Eisubaro Ueno. Hachi-Ko stał się sławny, dzięki artykułowi ,który ukazał się w prasie 4.10.1932 r. pt.: "Wzruszająca historia starego psa", zaś na cześć jego honoru i oddania postawiono mu pomnik z brązu wykonany przez japońskiego rzeźbiarza Teru Ando.

Kolejnym przykładem tak niezwykłego oddania człowiekowi jest historia 12 psów rasy akita inu, które brały w 1957 r. udział w ekspedycji naukowej na biegu południowy. Trudne warunki atmosferyczne przeszkodziły w tej wyprawie i naukowcy japońscy byli zmuszeni do powrotu z połowy trasy. Jednakże w miejscu, do którego dotarli pozostawili część sprzętu i psy. Powrócili po 3,5 roku. Możemy sobie wyobrazić ich zdziwienie, gdy na miejscu powitały ich (w pełnym komplecie) psy. Przeżyły wszystkie, dzięki niesamowitej dla innych ras, wręcz niemożliwej, umiejętności przystosowywania się do różnych, nawet bardzo trudnych warunków środowiska. Żywiły się tym, co znalazły na brzegu odległego o kilkaset kilometrów oceanu. Stale jednak powracały w to miejsce, gdzie pozostawili je na pastwę żywiołów ludzie. Czekały na powrót tych których kochały. W porcie lotniczym Tokio postawiono pomnik dla 12 psów, które przeżyły ekspedycję z 1957 r

 

       ZARYS HISTORII RASY: Początki historii amerykańskich akit przypominają historię akit japońskich.
Od 1603 roku, w okolicy Akity, używano do walk psów akita matagi (były to średniej wielkości psy, polujące na niedźwiedzie). Od roku
1868 akita matagi krzyżowano z psami tosa i mastifami. W efekcie, gabaryty psów tej rasy zwiększyły się, lecz utracone zostały charakterystyczne cechy typu szpica. W 1908 roku zakazano walk psów; niemniej jednak zachowano tę rasę i poprawiono jej typ, czyniąc ją [jedyną] dużą japońską rasą. W efekcie, w roku 1931, dziewięciu największych i najwybitniejszych przedstawicieli rasy uznano za „pomniki przyrody”.
       Podczas drugiej wojny światowej (1939-1945) futer tych psów używano powszechnie do wyrobu mundurów wojskowych. Policja
wydała rozkaz pojmania i konfiskaty wszystkich psów, z wyjątkiem owczarków niemieckich, do celów militarnych. Niektórzy miłośnicy
rasy próbowali omijać rozkaz poprzez krzyżowanie akit z owczarkami niemieckimi. Po zakończeniu drugiej wojny światowej, drastycznie
zmalała liczba akit; wśród ocalałych wyodrębniły się trzy niezależne typy: 1) akity matagi, 2) walczące akity, 3) akity-owczarki. Sprawiło
to, iż sytuacja rasy stała się niezwykle skomplikowana.

        Po wojnie, podczas procesu przywracania czystości rasy, krótkotrwałą, lecz ogromną popularność zdobył pies z linii Dewa –
Kongo-go. Wiele akit z linii Dewa, wykazujących cechy mastiffa i owczarka niemieckiego, zostało przywiezionych do Stanów Zjednoczonych przez członków Sił Zbrojnych. Akity z linii Dewa, inteligentne i zdolne do przystosowywania się do różnego otoczenia, zafascynowały hodowców w Stanach Zjednoczonych i [w ten sposób] linia rozwinęła się poprzez wzrost liczby hodowców i wielki wzrost popularności [rasy].  Amerykański Klub Akity założono w roku 1956, natomiast Amerykański Związek Kynologiczny (AKC) uznał rasę (rasa uzyskała
wpis do księgi hodowlanej i oficjalny status wystawowy) w październiku 1972 r. Jednakowoż, w tym czasie AKC i JKC (Japoński
Związek Kynologiczny) nie uznawały wzajemnie swych rodowodów, dlatego też nie istniała możliwość wprowadzenia [do programu
hodowlanego] nowych linii z Japonii. W związku z tym, akity w Stanach Zjednoczonych zaczęły wyraźnie różnić się od akit
[hodowanych] w Japonii, kraju pochodzenia rasy. W Stanach Zjednoczonych ukształtował się wyjątkowy rodzaj [akity], o
niezmienionych od 1955 r. cechach charakterystycznych i typie. Natomiast akity w Japonii krzyżowano z akitami matagi, w celu
przywrócenia pierwotnej czystości rasy.

WRAŻENIE OGÓLNE: Duży, mocny, harmonijny pies o dużej masie i mocnym kośćcu.

Szeroka głowa, tworząca tępo zakończony czarnymi i stojącymi uszami, pochylonymi do przodu niemal w jednej linii z tylną krawędzią szyi, jest charakterystyczną cechą rasy. 
ISTOTNE PROPORCJE:
• Stosunek wysokości w kłębie do długości tułowia wynosi 9:10 u psów i 9:11 u suk.
• Głębokość klatki piersiowej stanowi połowę wysokości w kłębie.
• Stosunek odległości od czubka nosa do stopu do odległości odstopu do potylicy wynosi 2:3.

USPOSOBIENIE/TEMPERAMENT :

Przyjacielski, czujny, czuły, dostojny, pojętny i odważny.
GŁOWA : Masywna, ale harmonizująca z tułowiem, pozbawiona zmarszczek, gdy pies jest rozluźniony.

Głowa, widziana z góry, tworzy tępo zakończony trójkąt.
OKOLICA MÓZGOCZASZKI :
Czaszka: Płaska i szeroka między uszami. Płytka bruzda rozciąga się na czole.
Stop: Wyraźnie zaznaczony, ale niezbyt stromy.
OKOLICA TWARZOCZASZKI:
Nos: Szeroki i czarny. Nieznaczny i rozproszony brak pigmentu dopuszczalny wyłącznie u białych psów, ale zawsze preferowany czarny [pigment].
Kufa: Szeroka, głęboka i pełna. 
Wargi: Czarne; nie obwisłe. Różowy język.
Szczęka i żuchwa oraz uzębienie: Szczęka i żuchwa nie zaokrąglone, lecz tępego kształtu, mocne i silne. Mocne zęby w regularnym i
pełnym uzębieniu. Preferowany zgryz nożycowy, ale dopuszczalny także cęgowy.
Oczy: Ciemnobrązowe, stosunkowo małe, nie wyłupiaste, niemal trójkątnego kształtu. Obwódki oczu czarne i przylegające. 
Uszy: Bardzo proste, małe w stosunku do reszty głowy. Jeśli zegnie się ucho do przodu, by zmierzyć jego długość, koniec dotknie górnej
obwódki oka. Uszy trójkątne, nieco zaokrąglone na końcach, szerokie u nasady, nie osadzone zbyt nisko. Widziane z boku, uszy pochylone
są nad oczami do przodu, stanowiąc przedłużenie linii szyi.
SZYJA: Gruba i umięśniona, z minimalnym łałokiem, dosyć krótka, rozszerzająca się stopniowo ku łopatkom. Wyraźnie łukowaty kark
przechodzi harmonijnie w nasadę czaszki.
TUŁÓW: Dłuższy, niż wyższy. Skóra nie przesadnie cienka, ani zbyt napięta czy luźna.
Grzbiet: Poziomy. Lędźwie: Mocno umięśnione.
Klatka piersiowa: Szeroka i głęboka. Żebra dobrze wysklepione; dobrze rozwinięty mostek.
Dolna linia i brzuch: Umiarkowanie podciągnięte.
OGON: Gruby i dobrze owłosiony, wysoko osadzony, noszony nad grzbietem lub na boku, zwinięty w ¾, w całości lub podwójnie,
zawsze opadający na grzbiet lub poniżej jego poziomu. Koniuszek ogona zwiniętego w ¾ opada zdecydowanie na bok. Nasada ogona
gruba i mocna. Ostatni kręg ogona sięga stawu skokowego, gdy ogon jest opuszczony lub pociągnięty na dół. 

Włos gruby, prosty i gęsty, bez śladu pióra.
KOŃCZYNY:  PRZEDNIE : Przednie kończyny o mocnym kośćcu; widziane z przodu – proste.
Łopatki: Mocne i silne, umiarkowanie kątowane. 
Śródręcza: Nieco ukośne – tworzą kąt 15° z linią pionową.
KOŃCZYNY TYLNE: Mocno umięśnione, szerokie, o kośćcu porównywalnym z kośćcem kończyn przednich. Zwykle usuwa się palce szczątkowe na tylnych kończynach.
Udo: Mocne, dobrze rozwinięte; widziane z tyłu – równoległe.
Kolana: Umiarkowanie kątowane.
Stawy skokowe: Nisko ustawione; ani odstające, ani ustawione podsiebnie.
ŁAPY: Proste, kocie łapy, zwartej budowy, z grubymi opuszkami.
CHÓD/RUCH : Mocny, okładający teren, z umiarkowanym wykrokiem i akcją kończyn tylnych. Tylne kończyny podążają [w jednej linii] za przednimi. Grzbiet pozostaje mocny, stabilny i poziomy.
SZATA:
WŁOS: Podwójny włos. Podszycie grube, miękkie, gęste i krótsze, niż włos okrywowy. Włos okrywowy prosty, szorstki/sztywny i nieco
odstający od tułowia. Włos na głowie, dolnych partiach kończyn oraz uszach – krótki. Długość włosa na kłębie i zadzie wynosi ok. 5 cm, a
więc nieco więcej, niż na reszcie tułowia, z wyjątkiem ogona, gdzie szata jest najdłuższa i najbardziej obfita.
MAŚĆ: Każda maść, np. ruda, płowa, biała, etc., lub nawet pinto (łaciata) i pręgowana. Kolory są błyszczące i wyraźne, natomiast znaczenia równomierne, z maską lub strzałką, bądź bez. Białe psy (jednolitej maści) nie mają maski. Pinto (łaciate) na białym tle mają duże, równomiernie rozmieszczone łaty na głowie i więcej, niż 1/3 tułowia. Kolor podszycia może różnić się od koloru włosa okrywowego.
WIELKOŚĆ: Wysokość w kłębie:

Psy: 66-71 cm (26-28 cali).
Suki: 61-66 cm (24-26 cali).
WADY: Wszelkie odstępstwa od wyżej wymienionych cech należy uznać za wady, których ocena powinna być proporcjonalna względem
ich stopnia i zasięgu.
• Sucze psy / samcze suki.
• Wąska lub spiczasta głowa.
• Brakujący ząb (z wyjątkiem 2 P1 i/lub M3).
• Niebieskie lub czarne plamy na języku.
• Jasne oczy.
• Krótki ogon.
• Odstające lub ustawione podsiebnie łokcie.
• Jakikolwiek ślad kryzy lub pióra.
• Bojaźliwość lub złośliwość.
POWAŻNE WADY:
• Lekka masa.
• Lekki kościec.
WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:
• Agresja lub nadmierna bojaźliwość.
• Całkowity brak pigmentacji nosa. Nos z niepigmentowanymi
obszarami (nos motyli).
• Opuszczone, wiszące lub załamane uszy.
• Przodozgryz lub tyłozgryz.
• Sierpowaty lub nie zwinięty ogon.
• Psy poniżej 63,5 cm (25 cali); suki poniżej 58,5 cm (23 cali).
Każdy pies, przejawiający fizyczne lub psychiczne nieprawidłowości, powinien zostać zdyskwalifikowany.
Uwaga: Samce powinny mieć dwa normalnie wykształcone jądra, całkowicie opuszczone do moszny.

 

bottom of page